Co oferuje podstawowa opieka zdrowotna?
W ramach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) przysługuje Ci pomoc lekarza pierwszego kontaktu, pielęgniarki środowiskowej i położnej.
Czego możesz od nich oczekiwać?
Lekarza pierwszego kontaktu – podobnie jak pielęgniarkę środowiskową i położną (w przypadku kobiet) - wybierasz samodzielnie, wypełniając specjalną deklarację. Nie obowiązuje rejonizacja – lekarz Cię może przyjmować poza miejscem Twojego zamieszkania. Ma obowiązek udzielenia Ci informacji o Twoim stanie zdrowia oraz o dostępnych możliwościach i planie leczenia, zgodnie z posiadaną wiedzą.
Gdzie sprawdzić, kto jest Twoim lekarzem pierwszego kontaktu?
Dane Twojego lekarza POZ znajdziesz w Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) lub w przychodni, w której składałeś deklarację wyboru lekarza POZ.
W jaki sposób lekarz pierwszego kontaktu udziela świadczeń?
Najczęściej w gabinecie, poradni lub w przychodni. Ma możliwość udzielania teleporady, czyli porady przez telefon lub inne zdalne kanały komunikacji.
Czy możesz zmienić lekarza pierwszego kontaktu i czy musisz za to zapłacić?
Lekarza pierwszego kontaktu możesz zmienić dowolną liczbę razy bez uzasadnienia, poprzez wypełnienie deklaracji wyboru. Możesz to zrobić bezpłatnie dwa razy w roku kalendarzowym. Za każdą następną zmianę w danym roku zapłacisz 80 zł, chyba że powód jest niezależny od Ciebie, np. przejście lekarza na emeryturę lub zmiana miejsca zamieszkania – wtedy nie ponosisz kosztów. Wybór nowego lekarza automatycznie anuluje poprzedni wybór. Nie musisz więc składać dodatkowej j rezygnacji z obecnego lekarza. Możesz zmienić lekarza przez Internetowe Konto Pacjenta lub w przychodni.
Jak pomoże Ci pielęgniarka POZ?
Pielęgniarka POZ (środowiskowa) pomaga w terapii prowadzonej przez lekarza. Może w ograniczonym zakresie diagnozować, dawać zalecenia co do terapii oraz wypisywać niektóre leki. Zgłaszasz się do pielęgniarki, gdy potrzebujesz m.in.:
- zastrzyku lub opatrunku,
- porady na temat radzenia sobie z chorobą, a także profilaktyki.
W czym pomoże Ci położna POZ?
Położna środowiskowa zajmuje się kompleksową, pielęgnacyjną opieką położniczą i ginekologiczną nad kobietami oraz noworodkami do drugiego miesiąca życia.
Czym zajmuje się lekarz pierwszego kontaktu (Lekarz POZ)?
1. Leczy choroby i udziela porad.
2. Ustala leczenie farmakologiczne i zabiegi medyczne. Wystawia recepty i zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne.
3. Zajmuje się profilaktyką chorób, w tym wieku rozwojowego i układu krążenia.
4. Kieruje na obowiązkowe szczepienia ochronne i okresowe badania kontrolne
5. Wysyła na diagnostykę laboratoryjną oraz obrazową i nieobrazową (EKG, RTG, USG), w tym również na test w kierunku COVID-19.
6. Kieruje na leczenie uzdrowiskowe i rehabilitacyjne.
7. Kieruje do lekarzy specjalistów lub szpitala.
8. Orzeka o stanie zdrowia.
9. Wykonuje zabiegi w gabinecie zabiegowym i w domu pacjenta.
10. Kwalifikuje do transportu sanitarnego
11. Wystawia: zlecenia na transport sanitarny i na świadczenia pielęgniarki POZ, zaświadczenia dotyczące stanu zdrowia pacjenta.
Wszystkie decyzje lekarz podejmuje na podstawie wskazań medycznych, a nie na żądanie pacjenta!
Słowniczek:
Podstawowa opieka zdrowotna (POZ) – pierwszy punkt kontaktu pacjenta z systemem opieki zdrowotnej. Zapewnia kompleksowe i skoordynowane świadczenia uprawnionym osobom mieszkającym w Polsce. Oparta jest na prawie do imiennego wyboru lekarza, pielęgniarki środowiskowej i położnej podstawowej opieki zdrowotnej. Obejmuje także profilaktyczną opiekę nad dziećmi i młodzieżą, którą sprawuje szkolna pielęgniarka lub higienistka.
Lekarz POZ (pierwszego kontaktu) – działa w ramach publicznej służby zdrowia na podstawie umowy z NFZ, która dotyczy udzielania świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Zwykle jest to specjalista medycyny rodzinnej, ewentualnie internista dla dorosłych lub pediatra dla dzieci.
Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) – państwowa jednostka organizacyjna. Działa wspólnie ze świadczeniodawcami w imieniu i na rzecz pacjentów. Dba o zdrowie obywateli zarówno przez działania profilaktyczne, jak i należytą jakość oraz dostępność świadczeń opieki zdrowotnej, a także efektywne gospodarowanie środkami publicznymi. Budżet NFZ pochodzi ze składek ubezpieczenia zdrowotnego.
